OGRÓDEK - Orzysz.pl

Z dwóch stron otoczona jest jeziora­mi: z zachodu Jeziorem Kraksztyn a ze wschodu Jeziorem Druglin. Jezioro Drugim-jedno z najpiękniejszych na Mazurach (bo nie odkryte przez tury­stów) posiada 13 wysp. Gdy kolejny cios spadł na te tereny w latach 1709-1711, kiedy to szalejąca epidemia dżu­my w połączeniu z latami nieurodzaju pochłonęła 30 % ludności, chorych wywożono na jedną z wysp. Od tego czasu zwana jest ona Parchą.

W Ogródku znajduje się filia Szko­ły Podstawowej Nr l w Orzyszu, mu­zeum M.Kajki oraz sklep spożywczy.
Pierwsza wzmianka o Ogródku po­chodzi z 1550 roku, kiedy to książę Albrecht sprzedał Rafałowi Staroście z Grzegorz 5 włók sołeckich celem założenia wsi czynszowej na 50 włó­kach między jeziorami Kraksztyn i Druglin oraz borem skomackim. Po okresie 5 lat wolnizny z szarwarku chłopi mieli obowiązek dostarczać z Orzysza do Rynu 2 fury mąki i siana. W późniejszych czasach na terenie zajmowanym przez wieś istniał niewiel­ki folwark należący do dworu w Skomacku. Przez dłuższy czas folwark ten był dzierżawiony przez arian. Jednym z dzierżawców był Morsztyn, po nim w 1725 roku Bogusław Arciszewski. Urzędowa nazwa wsi brzmiała Ogrodtken. W 1938 roku zniemczo­no ją na Kalgendorf. W 1939 roku wieś liczyła 444 mieszkańców, zaś obecnie 212.
Ogródek podlegał starostwu w Rynie, które z kolei podzielone było na: okręgi (Orzysz) i rewiry (Dąbrówka, Jora, Orle, Grzegorze, Skomack, Orzysz). Wchodził w skład rewiru w Skomacku (Kłusy, Ogródek, Gorze-kały, Lipińskie, Rożyńsk, Ruska Wieś) i należał do pa­rafii w Klusach. Stan taki utrzy­mał się do 1752r., kiedy to ta część staro­stwa przeszła pod administrację Pisza. W 1752 roku zlikwidowano sta­rostwa, wpro­wadzając nowe, większe jed­nostki admini­stracyjne zwane powiatami. Powiat piski powstał w 1818r., obejmował on obszar dawne­go starostwa piskiego oraz parafię krzyską i opartowską. Plagi nie omijały także Ogródka. Już w październiku 1656r. Tatarzy wzięli do niewoli dwadzieścia trzy osoby, w tym 8 kobiet. Zarazy niejednokrotnie nawiedzały Prusy, ale mało która przyniosła tyle strat, co straszliwa epidemia dżumy szalejąca tu w latach 1709-1711. Przeniesiona została przez Szwedów. Pochłonęła ona tysiące ofiar, a najwięcej ucierpiało-starostwo piskie.
W Ogródku żył, działał i został po­chowany Michał Kajka (1859-1940) najwybitniejszy mazurski poeta ludo­wy, współzałożyciel Mazurskiej Partii Ludowej. W domu, w którym miesz­kał mieści się obecnie muzeum jego imienia. Grób M. Kajki znajduje się na miejscowym cmentarzu.